Νά οι Μανιάτες!
Κι είναι όπως είναι οι βράχοι τους,
και σουβλεροί και ολόρθοι,
και ολόγυμνοι και απάτητοι και ξεμοναχιασμένοι.
Κ.Παλαμάς
Ο ξεσηκωμός του γένους έπρεπε να ξεκινήσει, πολλοί είχαν στηρίξει τις ελπίδες τους στους σκληρούς-ανυπότακτους απογόνους των Σπαρτιατών, τους Μανιάτες και τη Μάνη. Ο Ρήγας Φεραίος στο ποίημα του Θούριος (1797) χαρακτηριστικά αναφέρει:
"Μανιάτες και Σουλιώτες, λιοντάρια ξακουστά, ως πότε σταις σπηλιαίς σας, κοιμάστε σφαλιστά;"
Λίγα χρόνια αργότερα οι Μανιάτες μυήθηκαν στην Φιλική Εταιρεία και ξεκίνησαν τις εργασίες για την έναρξη του εθνικοαπελευθερωτικού αγώνα. Έτσι, κατά τη 1η Οκτωβρίου 1819 στις Κιτριές της Μάνης συγκεντρώθηκαν οι πρόκριτοι της Μάνης Γρηγοράκηδες, Μαυρομιχαλαίοι, Τρουπάκηδες και συμφώνησαν να αφήσουν τα έχθριτα στην άκρη μπρος στον κοινό σκοπό που δεν ήταν άλλος, από την απελευθέρωση του γένους, ενώ ορίστηκε Αρχηγός αυτού του κοινού σκοπού ο Πετρόμπεης Μαυρομιχάλης. Στις αρχές του Ιανουαρίου 1821 έφτασε στη Μάνη ο Θ.Κολοκοτρώνης, ενώ ο Υψηλάντης αρχές Φλεβάρη κήρυξε την επανάσταση στην Μολδοβλαχία, η οποία απέτυχε. Οι Τούρκοι είχαν καταλάβει ότι οι Έλληνες κάτι ετοιμάζουν, ο χρόνος πίεζε, η επανάσταση έπρεπε να ξεκινήσει άμεσα γιατί υπήρχε κίνδυνος να χαθεί. Έτσι στις 17 Μαρτίου 1821 συγκεντρώθηκαν στην Αρεόπολη οι οπλαρχηγοί της Μάνης, μαζί με τον Θ. Κολοκοτρώνη. Εκεί, μετά τη δοξολογία μπροστά στον Ιερό Ναό των Ταξιαρχών ύψωσαν το λάβαρο του Αγώνα, δηλαδή τη Μανιάτικη Σημαία. Η σημαία ήταν λευκή με μπλε σταυρό στη μέση. Στην πάνω πλευρά έγραφε «ΝΙΚΗ Η’ ΘΑΝΑΤΟΣ» και στην κάτω το ένδοξο «ΤΑΝ ‘Η ΕΠΙ ΤΑΣ».
Εκεί κήρυξαν τον πόλεμο εναντίον της Οθωμανικής αυτοκρατορίας. Η σημαία τους έγραφε «ΝΙΚΗ Η’ ΘΑΝΑΤΟΣ» και όχι «ΕΛΕΥΘΕΡΙΑ Ή ΘΑΝΑΤΟΣ», επειδή η Ελευθερία για τους Μανιάτες ήταν δεδομένη. Επανάσταση έκαναν οι υπόλοιποι Έλληνες που διεκδικούσαν την Ελευθερία τους.
Τον παρακάτω όρκο απήγγειλε ο ιερός κλήρος και επαναλάμβαναν οι αρματωμένοι Μανιάτες:
«Ορκίζομαι,
εις το όνομα του Παντοδύναμού μας Θεού,
εις το όνομα του Κυρίου μας Ιησού Χριστού
και της Αγίας Τριάδος,
να χύσω και την υστέραν ρανίδα του αίματός μου,
υπέρ πίστεως και Πατρίδος.
Ορκίζομαι,
να μη βλέψω εις τα όπισθεν
εάν δεν αποδιώξω τον εχθρόν της Πατρίδος
και της Θρησκείας μου.
Ορκίζομαι,
«Ταν ή επί Τας» και «Νίκη ή Θάνατος»
υπέρ Πίστεως και Πατρίδος.
Αμέσως μετά, ο Γρηγοράκης ξεκίνησε για τον Μυστρά και τη Μονεμβασιά, ενώ ο Πετρόμπεης Μαυρομιχάλης και ο Θ. Κολοκοτρώνης για την Καλαμάτα.
Εν τω μεταξύ, στο άλλο άκρο της Πελοποννήσου σημειώνεται η πρώτη επαναστατική ενέργεια του Αγώνα, με την πολιορκία των Καλαβρύτων στις 21 Μαρτίου. Μέχρι σήμερα λανθασμένα έχει επικρατήσει η άποψη ότι ο εθνικοαπελευθερωτικός αγώνας ξεκίνησε στις 25 Μαρτίου με την ύψωση της σημαίας στην Αγία Λαύρα από τον Παλαιών Πατρών Γερμανό.
ΟΙ ΜΑΝΙΑΤΕΣ ΚΑΤΑ ΤΗ ΔΙΑΡΚΕΙΑ ΤΗΣ ΕΠΑΝΑΣΤΑΣΗΣ
Αξίζει να σημειωθεί, ότι κατά τη διάρκεια της επανάστασης ξέσπασε εμφύλιος, αρχικά ανάμεσα στους στρατιωτικούς και τους πολιτικούς και στη συνέχεια ανάμεσα στους ΣτεραιοΕλλαδίτες και τους Πελοποννησίους. Οι Μανιάτες ήταν οι μοναδικοί Έλληνες, οι οποίοι απείχαν από αυτές τις εμφύλιες διαμάχες που είχαν ως παρολίγον αποτέλεσμα το άδοξο τέλος της επαναστάσεως. Κάτι τέτοιο αποδεικνύεται από πλείστα χειρόγραφα απλών Μανιατών, στα οποία αναφέρεται ότι δεν πρόκειται σε καμία περίπτωση να σηκώσουν όπλο εναντίον των αδελφών τους.
Μετά την έλευση του Ιμπραήμ και προς το τέλος της επανάστασης καθοριστικό-αποφασιστικό ρόλο έπαιξαν οι μάχες στη Βέργα, το Διρό και τον Πολυάραβο ως προς την έκβαση της επανάστασης. Αν ο Ιμπραήμ καταλάμβανε τη Μάνη, θα εξασφάλιζε τον έλεγχο της Πελοποννήσου, κάτι βεβαίως που θα σήμανε το τέλος του απελευθερωτικού αγώνα.
Οι Μανιάτες ως γνήσιοι απόγονοί των Σπαρτιατών αρνήθηκαν να προσκυνήσουν. Έτσι, ο Ιμπραήμ επιτέθηκε με πολυπληθή στρατό στη Βεργα και στο Διρο. Οι Μανιάτες και οι Μανιάτισσες με τα δρεπανια κατατρόπωσαν τον εχθρό. Αντίσταση μέχρι τον θάνατο ήταν η απόφασή τους, όπως ακριβώς επέβαλλε και η καταγωγή τους! Όση δύναμη και όπλα να έφερε ο εχθρός, η μανιάτικη ψυχή δεν λυγίζει. Η πίστη τους δεν κάμπτεται. Ζωή για τους Μανιάτες σημαίνει Ελευθερία!
Ο Ιμπραήμ Πασάς μετά την ήττα σε Βέργα και Διρό επέστρεψε στη βάση του και αφού ανασυγκρότησε τις δυνάμεις του, απεφάσισε να προχωρήσει σε μια τρίτη επίθεση. Με τη βοήθεια ενός σύγχρονου Εφιαλτη, του Μποσινα κατευθύνθηκε στην περιοχή των Μπαρδουνοχωριων με απώτερο σκοπό να φτάσει στο Οίτυλο και στην Κελεφά και έτσι να διχοτομήσει τη Μάνη για να την κατακτήσει πιο εύκολα. Όμως, στις 28 Αυγούστου 1826 στην περιοχή Πολυάραβος βρήκε σθεναρή αντίσταση από τους Μανιάτες που τον περίμεναν προετοιμασμένοι.
Η μάχη κράτησε 3 μέρες και ο στρατός του Ιμπραήμ συντρίφθηκε από τους Μανιάτες.
Μετά τη νέα πανωλεθρία και έχοντας ζεστά τα πρόσφατα γεγονότα σε Βέργα και Διρό ο Ιμπραήμ απεφάσισε να παρατήσει την προσπάθεια κατάκτησης της Μάνης. Η ατσαλένια θέληση των Μανιατών για Ελευθερία σε συνδυασμό με το έδαφος και την τοποθεσία καθιστούν τη Μάνη απόρθητο φρούριο για τον εχθρό.
ΤΟ ΤΕΛΟΣ ΤΗΣ ΕΠΑΝΑΣΤΑΣΗΣ
Ενώ η επανάσταση βρισκόταν σε κρίσιμη καμπή, ένα ατυχες περιστατικό οδήγησε το συμμαχικό στόλο (Άγγλους, Γάλλους, Ρώσους) να ξεκινήσει την επίθεση εναντίον του Οθωμανικού στόλου στο Ναυαρίνο, στις 20 Οκτωβρίου 1827. Έτσι, οι Οθωμανοί αναγκάστηκαν να συμβιβαστούν και σταδιακά ξεκίνησε η σύσταση του Νέου Ελληνικού κράτους, που οδήγησε στην πλήρη ανεξαρτησία του στις 3 Φεβρουαρίου 1830 με τη Συνθήκη του Λονδίνου.
Η προσφορά των Μανιατών ως προς την απελευθέρωση του γένους των Ελλήνων, οι αγώνες και οι θυσίες των Μανιατών θα πρέπει να είναι για πάντα παράδειγμα προς μίμηση και να μνημονεύονται από όλους τους Έλληνες.
ΖΗΤΩ Η 17Η ΜΑΡΤΙΟΥ 1821
ΖΗΤΩ Η ΑΔΟΥΛΩΤΗ ΜΑΝΗ
ΧΡΟΝΙΑ ΠΟΛΛΑ
ΟΥΡΑΝΙΑ Β. ΜΑΥΡΟΥΤΣΟΥ
0 Σχόλια